LIST OF TYPE-SPECIMENS
Gietery ook te bekomen Linien en Strikken van alle Corp-
sen; ook aan één stuk gegotene dubbelde en driedubbelde
Linien, en meer andere Soorten, schoon in de generaale
vermeerderde Letter-Proef ofte op deeze Bloemen-Proef
niet uytgedrukt.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé (photograph).
Whereabouts of original unknown.
Copy and Print p. 128.
IOO I757
Izaak and Johannes Enschedé, Haarlem.
Proef Van Letteren, weite gegoten worden in de Nieuwe Letter-Gietery
Van Izaak en Joh. Enschedé Te Haerlem. Derde Uytgave
fdevicej Vermeerderd en verbéterd tot het Jaar 1757.
Octavo. 55 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 526 k. In
this copy leaves в 2, в 3, and с 2 of the specimen of 1748
are inserted; 4 leaves, beginning with Double Paragon
ombré, were probably inserted later. Amsterdam ѵвв.
In the same year the edition was issued with a title-page and
preliminary matter in French: Epreuve De Caractères. Qui
se fondent dans la Nouvelle Fonderie de Caranéres De Isaac & Jean
Enschedé à Harlem. Troisième Edition, fdevicej Augmentée &
améliorée jusqu'au l'An 1757.
Octavo. 57 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, стѵ 526 1 і-з
(З copies, incomplete ; with the four leaves inserted later as
in the Dutch issue). Amsterdam ѵвв; Brussels br; Oxford,
Broxbourne Library (deposit Bodleian Library).
Copy and Print p. 128.
ЮІ Undated (1759)
(Izaak and) Johannes Enschedé, Haarlem.
Inc. : PS ALM 6. Colophon : Proeve, om de Psalmen met Muzicaale Nooten te
druttcn, weite volmaatteMuziet-Nooten.gesneeden door J.M.Fleischman
te Haarlem in de Lettergieterij van Joh : Enschedé, alleen bevindelijt zyn.
Quarter-sheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 485.
Copy and Print p. 128.
I02 Undated (c. 1760)
Anthonie and Hendrik Bruyn, Amsterdam.
Proef van Letteren, Die te bekomen zyn t'Amsterdam. by Ant.
en Hend. Bruyn, op de Blomgraft. Inc.: Parysse Canon.
'Amsterdam, nek. Explicit: NB. By dezelve zyn ook te be¬
komen allerhande opgeslage en dubbelde Capitalen, halve
Cyffers, Bloemen &C. die, by gebrek van plaats, op de Proef
niet zyn gesteh.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, CT v 533 a. Johannes I
Enschedé made a note below the colophon that Hendrik
de Bruyn bought his partner's share on 17 June 1766 for
Dfl. 1300, and that at the time of writing he was established
in the Stilsteeg in Amsterdam.
Copy and Print p. 129.
IO4
1760,11 November
IO3
Undated
Anthonie and Hendrik Bruyn, Amsterdam.
Proef van Letteren, Die te bekomen zyn t'Amsterdam, by Ant.
en Hend. de Bruyn, op de Blomgraft. Inc. : Parysse Capi¬
talen. ABC
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 533b. JohannesI
Enschedé deleted the name of Anth. and noted that
Hendrik de Bruyn had bought the foundry on 17 June 1766
for Dfl. 1300.
Copy and Print p. 129.
C. Nozeman and Сотр., Haarlem.
Verkooping Van een Compleete Lettergietery Met al deszelfs ge-
reedschappen : Hebbende Gecanteert op de naam van C. Nosemaii
[sic], en Comp ... Weite zullen Vertogt worden te Haarlem, op de
Koudenhorn, in de voorn. Lettergietery, op Dingsdag den 11 No¬
vember 1760 ... Te Haarlem, By J. Bosch, Boekverkooper,
By wien de Notitie te betonten is.
Octavo. 4 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 569 i/г
(two copies), one copy annotated with prices and names
of buyers by Johannes I Enschedé.
Copy and Print p. 128.
IO5
1761
Jacques-François Rosart, Brussels.
Epreuve De Caractères, Qui se gravent еУ fondent dans la Nouvelle
Fonderie De Jacques François Rosart. Dédiée A Son Altesse
Royale. Brussels 1761.
Octavo. 44 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 527 i (with
a note about J.-F. Rosart's dates of birth and death by
Johannes I Enschedé). Brussels br; London, St. Bride
Printing Library (contains loose inserted proof specimen
of music, see H. E. Poole, 'Jacques-François Rosart. A neg¬
lected pioneer of music printing', in Early Music 5, 1977,
p. 359.) Paris bn.
Copy and Print p. 128. Baudin-Hoeflate p. 39.
-rr)f. Undated с 1762 ?
Jan Roman, Amsterdam.
Proeven Van Letteren, Die gesneden zyn door Wylen Christoffel
Van Dyck, Weite te betonten zyn op de Nieuwe Heere Gracht, over de
Plantagie, in de Boetdruttery, tot Amsterdam. Inc. : Parysse Kanon
Romeyn. Regiam Magistratum contra ... Explicit: En dan
noch verscheyde uytstekende andere sortumenten van
dubbelde Capitalen, Almanachs- en Medecyn-Tekens,
halve en doorgslage Cyffers, als andere, die hier door
' manquement van plaets niet können gesteh worden.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 187; Leyden
ul; Stockholm, Sohm Collection.
Set from the same forme as no. 95 but with different title.
See p. 94 note 1 for the date and ascription. On the evi¬
dence of type-damage the chronological order of nos. 94
and 106 of the present list seems reversible.
Reproduced: Type Specimen Facsimiles vol. 1, no. 13.
Copy and Print p. 125.
IO/
1764 (before 12 October)
Jacques-François Rosart, Brussels.
Epreuve Des Nouveaux Fleurons, Qui sont Gravés e/ Fondus dans
la Fonderie de J. F. Rosart. A Bruxelles. Inc.: Double Gros
Romain.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 527 j, with a ms.
note in the handwriting of Johannes I Enschedé: 'den
10 Nov. 1768 om den 15 getekende afslagen geschreeven.'.
Accompanied by a printed notice with the date 12 Oc¬
tober 1764. Paris bn Rés. p. Q_. 306.
Copy and Print p. 128. Baudin-Hoeflate p. 30.
I08 J765
Brothers Ploos van Amstel, Amsterdam.
Nieuwe Brevier Romyn Die gegooten wordt by Gebroeders
448
LIST OF TYPE-SPECIMENS
Ploos van Amstel op de Princegraft by de Blomgraft tot
Amsterdam 1765. Inc. : Turn porro puer ...
Combined with: Nieuwe Parysche Curcyfsche Cyffers, Welke
Gegooten worden te Amsterdam, by de Gebroeders Ploos
van Amstel, op de Prinsegraft, by de Blomgraft. 12345 ...
Accompanied by a printed circular letter, dated 1 September
1765, stating that these are preliminary specimens and giv¬
ing the prices.
Single-pieces. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 530 a.
IOO Undated (after 1766)
Hendrik Bruyn and Сотр., Amsterdam.
Proeve van Opgeslagen Dubbelde Capitalen, als mede alder-
hande zoorten van Bloemen en Geraden &c. Die Gegoten
worden by Hendrik Bruyn en Сотр., Boekdrukkers en
Lettergieters, in de Stilsteeg, tot Amsterdam, alwaar ook
Gegoten worden alderly zoorten van Romynsche, Duytsche,
Curcyfsche, Grietsche en Hebreeuwsche Letteren. Inc. : Opgeslagen
Capitalen no. i.
Broadsheet. Paris bn, Rés. Atlas Q_. 21.
Copy and Print p. 129.
HO !7^7' r9 October
Jan Roman and Сотр., Amsterdam.
Catalogen Van een extra Fraaye Lettergietery, Dewelke in
Een Koop verkogt zullen worden; Met zyn Matryzen,
Stempels, en andere Materialen, tot de Gietery behorende,
...; voor deeze toe behoord hebbende Vrouwe d'Wed:
Klyburg, en zedert Jan Roman en Comp : ... Dewelke ver¬
kogt zullen werden op Maandag den 19. October 1767. te
Amsterdam,... ten Huize van Jan Roman, Boekverkooper
in de Kalverstraat. Alwaar de Catologen te betonten is.
Octavo. 8 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 570 1-3,
one copy with prices.
Copy and Print p. 125.
111 *767
Brothers Ploos van Amstel, Amsterdam.
Proef Van letteren, Bloemen, Tekenen, en Verdere Vereischte
voor eene Drukkery ; Welke gegooten worden op de Letter-
gieteryen van de Gebroeders Ploos van Amstel. fornamentj Te
Amsterdam, op de Prinzengraft by de Bloemgraft, 1767.
Octavo. 65 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 530 с
2 copies, one with notes by Johannes Enschedé and a
printed list of prices. Amsterdam ul, 1152 G 24; London,
St. Bride Printing Library; New York State Library.
Also issued with a shorter foreword addressed to merchants,
scholars and booksellers (not to printers), as Johannes
Enschedé noted in his copy, Haarlem, Museum Enschedé,
CTV 530 d. Amsterdam ul, collection Tetterode.
Reissued with a title-page in French, and preliminary matter in
French, English and Dutch, bringing the total to 67 leaves.
Title : Epreuve De Lettres, Fleurons, Signes, & Autres Caracteres
d'imprimerie qui se fondent dans les trois Fonderies des
Frères Ploos van Amstel fornamentj à Amsterdam, sur le Prince¬
graft, près du Bloemgraft.
Haarlem, Museum Enschedé, CTV [530 ce]. Brussels br.
Copy and Print p. 130.
112 Undated (not before 1767)
Brothers Ploos van Amstel, Amsterdam.
Proef van Letteren, Welke Gegooten worden op de Lettergiete-
ryen van de Gebroeders Ploos van Amstel. Inc.: Missaal
Kapitaalen DR M.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 530 b 1/2.
Antwerp mpm; Paris BN, Ms. fr. 22189 (157); Stockholm,
Sohm Collection.
Probably printed from matter first used in the octavo speci¬
mens dated 1767.
Copy and Print p. 130.
щ I768
Jacques-François Rosart, Brussels.
Epreuve Des Caracteres, Qui se gravent & fondent dans la Nou¬
velle Fonderie De Jacques François Rosart. Dédiée a Son
Altesse Royale. Deuxième Edition augmentée. A Bruxelles, 1768.
Octavo.72 leaves. Amsterdam, ѵвв; Brussels rl ii 534 16 A and
VH 8947 A ; New York, Columbia ul ; Oxford, Broxbourne
Library (deposit Bodleian Library) ; Paris bn, Rés. p. Q_. 306,
(bound with no. 107).
Copy and Print p. 128. Baudin-Hoeflate p. 114.
Reproduced : Baudin-Hoeflate.
II4 ^68
Johannes Enschedé, Haarlem.
Proef Van Letteren, Weite gegooten worden in de nieuwe Haerlemsche
Lettergietery Van J. Enschedé. 1768. fdevicej.
Octavo. 105 leaves and 3 plates. Haarlem, Museum Enschedé,
CTV 526 m 1-4 and some incomplete copies. Amsterdam UL,
collection Tetterode (imp.); ѵѵв; Federatie; Brussels br;
The Hague rl 3107 в 27 ; Museum van het Boek ; Oxford,
Broxbourne Library (deposit Bodleian Library); Paris bn.
Issued with a title-page in French: Epreuve De Caractères
Qui se fondent dans la Nouvelle Fonderie de Lettres De J. Enschedé,
à Harlem. 1768. fdevicej.
Oxford, BroxbourneLibrary(depositBodleianLibrary). (identi¬
cal with issue in Dutch except no. 58. Canon Hebreeuwsch) ;
Paris bn Rés. p.Q_.303, v.2461; H.P.Kraus, New York,
Catalogue 147 no. 28; F. Knuf, Catalogue 124; A. L. van
Gendt.
Cf. nos. 119 and 150 of this list.
Copy and Print p. 128.
■rjc- Undated (1768-1775)
Brothers Ploos van Amstel, Amsterdam.
Vervolg Van De Proef Van Letteren, Bloemen, Tekenen, En
Verdere Vereischte Voor Eene Drukkery : Welke gegooten
worden op de Lettergieteryen van de Gebroeders Ploos van
Amstel.
Octavo. 10 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 530 e 1—3
(three copies). Amsterdam UL, collection Tetterode.
The specimen was probably printed shortly after 27 May 1768,
the date of the death of Fleischman, as its foreword refers
to it.
Copy and Print p. 130.
ПО І7б9' 3 Іи1У
Jacques-François Rosart, Brussels.
Advertisement in: Supplement à la Gazette des Pays-Bas,
3 July 1769. Inc. : Avertissement Jacques F. Rosart, Graveur
& Fondeur de Caracteres sur le Quay au Foin à Bruxelles.
Caption set in the 'Caractère double Philosophie fleuragé'
which is advertised. See fig. 346.
Haarlem, Museum Enschedé, CTV 527 1.
449