LIST OF TYPE-SPECIMENS
verkogt zullen werden, te Leyden door Samuel Luchtmans,
ten Huyse van Pieter vander Aa, op den < 30 April > 1731,
in de Académie, 's Morgens ten 9. Uren preçys. Alles sal daags te
vooren van de Gegadingdens können gesien werden, en de
Catalogus is te bekomen by Samuel Luchtmans,
Quarto. 28 leaves. Paris, BN, v. 16838.
Copy and Print p. 127.
64
Undated (1730—33)
Hermanus Uytwerf, Amsterdam.
Proef van Letteren Die gegooten werden en te bekomen
zyn by Hermanus Uytwerf Tot Amsterdam. Inc. : Paryse
Capitalen.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 530 m.
Copy and Print p. 127.
65
Undated (1733)
Hermanus Uytwerf, Amsterdam.
Vervolg der Proeven van Letteren, Die Gegooten werden by
Hermanus Uytwerf, t'Amsterdam. Inc. : Mediaan Romeyn.
Non nocet ... Explicit: NB. Alle de bovenstaande Letters
zyn nieuw gesneden door J. M. Fleischmann.
Single-piece. Haarlem, Museum Enschedé, стѵ 530 n 1/2 (two
copies).
Johannes I Enschedé states in the foreword to his specimen-
book of 1768 (leaf A 3 verso) that this specimen was issued
in 1733.
Copy and Print p. 127.
Behalve déze bovenstaende Letteren zijn'er nog verscheide
andere Soorten, die nog niet compleet zijn ; ... nb. Indien
de kenners eenige fouten in déze Letteren kunnen en ge-
lieven aan te wijzen, zal men met dankbaarheid de zelve
tot hun genoegen veranderen.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 527 a 1/2 (two
copies).
Copy and Print p. 128. Baudin-Hoeflate pp. 17,47—48.
/Cq 1741,14 September
Pieter de Vries, Schiedam.
Proeve Der Drukkerye, Nagelaten by Pieter de Vries, In zyn
leven Ordinaar Stad en Zegel Drukker. ... Bestaande in ...
Verscheide soorten van Latynsche, Cursyfsche, Duitsche,
Hebreeusche en Grieksche Letteren, En verders wat tot een
Boekdrukkeryebehoort. Weite vertogtzal worden binnen Schiedam,
ten huizen van den Overledenen ... 1741.
Quarto. 32 leaves. Leyden ul 744 D 19 (17).
In the foreword it is announced that the sale will take place
on 14 September.
Copy and Print p. 129.
70 W
R. and H. F. Wetstein, Amsterdam.
Anno 1741. Epreuve des Caractères de la Nouvelle Fonderie de R.&H. F.
Wetstein à Amsterdam, tí que l'on trouve à vendre chez euz. Num. 2.
Inc. : Paragon Romyn. Lors qu'Aspasie étoit concubine ...
Broadsheet. Amsterdam ul.
66 '739
[R. Wetstein, Amsterdam.]
Inc. : Galjart of Bourgeois Romyn. С H О С ZIM den eersten
October. De bekommering ...
Single-piece. Haarlem, Museum Enschedé, стѵ 525 с, 526 e
(four copies). Dated by the accompanying letter of 6 January
1739 from R. Wetstein to Izaak and Johannes Enschedé, rec¬
ommending this type for use in a newspaper (CTV 525 с i).
The specimen ascribed to Izaak and Johannes Enschedé in
CTV 526 e, seems to be identical with the present specimen,
and the ascription to the Enschedé foundry is unfounded.
Copy and Print p. 127.
71
1740
67
R. and H. F. Wetstein, Amsterdam.
Anno 1740. Epreuve des caractères (sic) de la Nouvelle Fon¬
derie de R. & H. F. Wetstein à Amsterdam, & que l'on
trouve à vendre chez eux. Num. 1. Inc. : Augustyn Romyn.
ULEFELD, OU Ulfeld ...
Broadsheet. Amsterdam ul; Haarlem, Museum Enschedé,
CTV 525 d 1/2 (two copies); Stockholm, Sohm Collection.
The specimen hitherto ascribed to Izaak and Johannes En¬
schedé (CTV 526 c, Copy and Print p. 127, tentatively dated
1743), is possibly a proof for the present specimen, as it
contains ten of the types displayed here, some with the text
in an uncorrected state.
£g Undated (1740)
J.-F. Rosart, Haarlem.
Proef van Letteren Die gesneden en gegooten worden in de
nieuwe Letter-Geiterye (sic) van J. F. Rosar (sic), te Haerlem
Inc. : Groóte Canon Romeyn. Cato senior videns... Colophon:
Undated (1742)
J.-F. Rosart, Haarlem
Epreuve Des Carracteres. Qui se gravent, Fonde, & se trouve
dans la Nouvelle fonderie de Jacque, F. Rosart, sur le
Spaarne à Haerlem. Inc. : Capitalen op Hout geslagen. Ex¬
plicit: N : B. Si quelqu'un souhaite de faire graver quelque
sortes des Carracteres, soit Orriantaux ou d'autre Nature,
peuvent s'adresser dans ladite Fonderie, ou si quelqu'un
souhaite d'être servi d'une Frappe des Carracteres ci-dessus
Imprimez, peuvent trouver le tout chez ledit Jacque,
François Rosart, à un Juste prix.
Broadsheet. Antwerp mpm; Haarlem, Museum Enschedé,
CTV 527 с.
Copy and Print p. 128. Baudin-Hoeflate pp. 48, 49.
This specimen can be dated early in the year 1742, since
there is an advertisement in the Oprechte Haarlemse Courant
of 1 February 1742 in which Rosart announces that he has
issued a type specimen containing Hebrew and Flemish
types, such as the present specimen does in fact display.
-72 Undated (1742—early 1743)
Hendrik Floris Wetstein, Amsterdam.
Letterproef van de Gietery van Hendrik Floris Wetstein, Tot
Amsterdam. Inc. : Dubbelde Dessendiaan Capitalen.
Broadsheet, Haarlem, Museum Enschedé, CTV 525 e 1-3,
CTV 525 e 1 with prices noted by Johannes I Enschedé,
525 e 2 with ms dates noted against most of the types (the
most recent being 1742). Amsterdam ul ; Stockholm, Sohm
Collection. This specimen was issued by Izaak and Johannes
Enschedé in 1743 (see no. 74) with a variant in the order
of types at the bottom of the last column.
Copy and Print p. 127.
444
LIST OF TYPE-SPECIMENS
-,-j 1743, 13 March
Hendrik Floris Wetstein, Amsterdam.
Versameling Van een Party Curieuse Letteren In allerlei
Soorten, Volgens de Proeven daar van in deze Catalogus
opgegeven. Alle by een Vergaderd, en nagelaten op de Drukkery
Van Wylen de Heer Rudolph Wetstein, ... De Vertopinge
van deze zal gehouden werden ten Huyse Hendrik Floris Wetstein
Op de Beschuytmarkt, op Woensdag den 13 Maart 1743. ...
De catalogus is te bekomen te Amsterdam by A. Schoonenburg.
Quarto. 80 leaves. London, St. Bride Printing Library.
74 I743
Izaak and Johannes Enschedé, Haarlem.
No. 1.1743 Proef van de Lettergietery van Izaak en Johannes
Enschedé te Haerlem. Inc.: Dubbelde Dessendiaan Capi¬
talen.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 526 a.
This specimen was issued earlier by Hendrik Floris Wetstein
(see no. 72) with a variant in the order of types at the end
of the last column. It was issued together with a circular
letter, Haarlem, Museum Enschedé, стѵ 316 b.
Copy and Print p. 127.
75 I743
Izaak and Johannes Enschedé, Haarlem.
Epreuve des Caractères de la Nouvelle Fonderie d'Izaac & Jean Enschedé
à Harlem, er que l'on trouve à vendre chez eux. Ao. 1743. Ine : Mediaan
Romyn. Colonna (Victoria) Dame illustre ...
Half-sheet. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 526 b 1-3.
With the exception of Galjart Romyn and Galjart Cursyf this
specimen is an abbreviated version, displaying 12 typefaces,
of Nos. 74 and 67.
Reproduced : fig. 224.
Copy and Print p. 127.
-,/C 1743, October
Izaak and Johannes Enschedé, Haarlem.
Proef van de Nieuwe Descendiaan Duits. Inc. : Daer na sprak de
Heere ... NB. Deeze bovenstaande Descendiaan Duits Staat noch
niet in onze groóte Proef; binnentort za! de Mediaan Duits mede vaerdig
en gereed zyn. Mediaan Griexs ... NB. Deeze Staat mede niet op
onze Proef. UE. Dienstw. Dienaars Iz. en Joh. Enschedé. Haerlem
den October 1743.
Single-piece. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 526 d.
Copy and Print p. 127.
-.-. 1744, 26 March
P. van Assendelft, Haarlem.
Proeve Van Romynse, Curcyfse en Duytse Letteren, Mits-
gaders een Druk-pars, Voorzien met een Kopere Degel en
Plaat... Weite vertogt zullen worden ten Huyze van P : Van Assen¬
delft, tot Haarlem op de Groóte Martt, op Donderdag den 26 Maart
1744, 's morgens ten 9 uuren. fornament] Te Haarlem, Ge-
drukt by P. van Assendelft, op de Groóte Markt, op de hoek
van de Battejoris-straat. Alwaar de Catalogus wordt uytgegeven.
Quarto. 18 leaves. Leyden UL.
Copy and Print p. 129.
78 I744
Izaak and Johannes Enschedé, Haarlem.
Proef van Letteren, Weitegegoten worden in de Nieuwe Letter-Gietery
van Izaak en Joh. Enschedé te Haerlem. fdevicej. Vermeer-
derd en verbéterd tot't Jaar 1744.
Octavo. 30 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, стѵ 526
f 1-5, 526 f i with notes of prices in the handwriting of
Johannes I Enschedé; f 4 and f 5 incomplete. Leyden ul.
Also issued with the title-page in French: Epreuve Des Ca¬
racteres, Qui se fondent dans la Nouvelle Fonderie de Lettres
D'Isaac Et Jean Enschedé à Haarlem, fdevicej. Augmentée еУ
perfectionnée jusqu'à l'An 1744.
Octavo. 28leaves. London bl. Paris bn, Rés. p.Q_-3oi. (Of the
first quire of preliminary leaves the last two leaves are re¬
moved in both copies).
Copy and Print p. 127.
79
Undated (1744-48)
Izaak and Johannes Enschedé, Haarlem.
Proeve van meest nieuw ge'inventeerde Bloemen En Cieraaden
Der Boekdrukkery, Dewelke te bekomen zyn in de Nieuwe
Lettergietery van Izaät en Johannes Enschedé te Haerlem ... Uit
de onderstaande Soorten van differente Bloemen en Cie¬
raaden können meenigvuldige cierlyke Comportementen,
Festonnen,... geprafliseert en gemaakt worden na de ca¬
price en vernuftigheid van den Letterzetter ... Explicit : En
meer andere Soorten, dewelke in de generale Proef van de
Lettergietery, wanneer dezelve herdrukt word, te vinden
zullen zyn.
Broadsheet. Haarlem, Museum Enschedé, (photograph.)
Whereabouts of original unknown.
Copy and Print p. 127.
80 J748
Izaak and Johannes Enschedé, Haarlem.
Proef Van Letteren, Weite gegoten worden in de Nieuwe Letter-
Gietery Van Izaak en Joh. Enschedé te Haerlem. Tweede
vermeerderde Uytgave fdevicej Vermeerderd en verbéterd tot het Jaar 1748.
Octavo. 32 leaves. Haarlem, Museum Enschedé CTV 526 g 1
(The preface corrected in the handwriting of Johannes I
Enschedé).
Issued in the same year with title and preliminary matter in
French as: Epreuve De Caracteres, Qui se fondent dans la
Nouvelle Fonderie de Caracteres De Isaac & Jean Enschedé à
Haarlem. Deuxième Edition augmentée, fdevicej Augmentée &
améliorée jusqu'à l'An 1748.
Octavo. 32 leaves. Haarlem, Museum Enschedé, CTV 526 h,
with prices. The Hague rl, 508. J.48.
Copy and Print p. 128.
In the same year a second issue appeared with, after leaf F 1
an inserted specimen of Groóte Canon Duyts, with a long
note to the effect that this was newly cut in 1748 to replace
the Plantinian type in the same style. A Kleyne Canon Duyts
was in preparation. This issue is represented by a copy in
the Museum Enschedé, CTV 526 g 2 wanting the Coster en¬
graving on leaf n 2.
This was followed by an issue in 1749 or later, including the
Kleyne Canon Duyts on a leaf following the Groóte Canon
Duyts (accompanied by a shorter note), both pages imposed
as for a format in quarto, inserted between leaves F1 and F 2.
In a note the Kleyne Canon Duyts is dated 1749. This issue
of the specimen is found in copies with a title-page in Dutch :
Haarlem, Museum Enschedé, CTV 526 g 3; Broxbourne
Library (deposit Oxford, Bodleian Library) ; Paris bn, Rés.
445